معرفی رشته مهندسی مهندسی پزشکی

معرفی رشته مهندسی مهندسی پزشکی

تلفیقی از ابتکار و هنر و هوش مهندسی یک مهندس در کنار یکسری قواعد پزشکی برای طراحی و تعمیر و نگهداری انواع وسایل مربوط به حوزه پزشکی تعریفی مناسب برای این رشته است .

بعضی مهندسی پزشکی را مهندسی زندگی میدانند .

امروزه دانشمندان این رشته تلاش میکنند تا چشم مصنوعی ، کلیه مصنوعی و همچنین رگ مصنوعی را اختراع کنند و در اختیار نیازمندان به این عضو های بدن قرار دهند.

این رشته فقط و فقط به ساخت وطراحی اعضای مصنوعی محدود نمیشود بلکه حوزه ی این علم بسیار گسترده و وسیع است .

مهندسی پزشکی در کشور های توسعه یافته علمی حیاتی است و تقریبا میتوان گفت که بدون آن علم پزشکی نمیتواند کاری انجام بدهد .

این علم و این رشته ی تازه جا افتاده را پلی برای ارتباط دنیای مهندسی و پزشکی میدانند .

مهندسی پزشکی دارای گرایش های (بیوالکتریک ، بیومکانیک‌ ، بیومواد ، بالینی)میباشد که هر کدام در زمینه ای خاص فعالیت میکنند . که در ادامه به بررسی آنها میپردازیم:

دروس‌ مشترک‌ در گرایش‌های مختلف‌ :

ریاضی‌ عمومی‌، معادلات‌ دیفرانسیل‌، فیزیک‌ عمومی‌، برنامه‌نویسی‌ کامپیوتر، آمار حیاتی‌ و احتمالات‌، محاسبات‌ عددی‌، استاتیک‌ و مقاومت‌ مصالح‌ در مهندسی‌ پزشکی‌، ریاضیات‌ مهندسی‌، مقدمه‌ای‌ بر مهندسی‌ پزشکی‌ زیستی‌، تجهیزات‌ عمومی‌ بیمارستان‌ها و کیلینیک‌های‌ پزشکی‌، مدارهای‌ الکتریکی‌، الکترونیک‌، مدارهای‌ منطقی‌، بهداشت‌ عمومی‌، اصول‌ توانبخشی‌ وسایل‌ و دستگاه‌ها، اصول‌ و کلیات‌ مدیریت‌ خدمات‌ بهداشتی‌ ـ درمانی‌، اصول‌ سیستم‌های‌ رادیولوژی‌ و رادیوتراپی‌، فیزیولوژی‌، آناتومی‌، فیزیک‌ پزشکی‌، زبان‌ تخصصی‌ مهندسی‌ پزشکی‌، بیوفیزیک‌، کارورزی‌ ، پروژه‌.

گرایش بیوالکتریک :

به طور خلاصه هدف از این گرایش تربیت افرادی است که بتوانند از عهده ی تجهیز ، نگهداری و طراحی تجهیزات پزشکی برآیند . یعنی مهندس الکترونکی باشند که در زمینه ی پزشکی هم اطلاعاتی کسب کرده باشد

دروس‌ تخصصی‌ گرایش‌ بیوالکتریک‌:
مدارهای‌ الکتریکی‌، ماشین‌های‌ الکتریکی‌ مستقیم‌ و متناوب‌، الکترونیک‌، میکروپروسسور، مخابرات‌ آنالوگ‌ و دیجیتال‌، تکنیک‌ پالس‌، حفاظت‌ الکتریکی‌ در سیستم‌های‌ بیمارستانی‌، سیستم‌های‌ کنترل‌ خطی‌، اندازه‌گیری‌ الکترونیکی‌، تجزیه‌ و تحلیل‌ سیستم‌ها، مقدمه‌ای‌ بر هوش‌ محاسباتی‌ و زیستی‌.

گرایش بیومکانیک :

هدف تربیت متخصصانی که با به کار گیری مغاهیم مکانیکی در بدن آشنایی کامل دارند

اگر بدانیم که جلوه های مختلف انسانی جنبه های مکانیکی قوی ای دارند این گرایش میتواند به کمک مان بیاید .

مثلا در ساخت دست یا پای مصنوعی یک مهندس بیومکانیک باید در مورد نحوه ی حرکت این اعضا ، نیرو های وارده بر آن ها ، عکس العمل های قطعه و مواردی از این قبیل نظر خود را ارائه دهد .

دروس‌ تخصصی‌ گرایش‌ بیومکانیک‌:
دینامیک‌ و ارتعاشات‌ در مهندسی‌ پزشکی‌، خواص‌ مواد مهندسی‌، مقدمه‌ای‌ بر کاربرد مواد مهندسی‌ در پزشکی‌، مکانیک‌ سیالات‌، کینزیولوژی‌ و بیومکانیک‌ مقدماتی‌، ارتز و پروتز، طراحی‌ اجزاء، دینامیک‌ ماشین‌، ترمودینامیک‌ و انتقال‌ حرارت‌، طراحی‌ و تولید به‌ کمک‌ کامپیوتر، شیمی‌ عمومی‌، بیوشیمی‌.

گرایش بیومواد :

آشنایی با سرامیک ها و مواد مختلف در بدن انسان و تجهیزات پزشکی به منظور هر چه بهتر شدن کیفیت کار هدف این گرایش برای دانشجویان است

دروس‌ تخصصی‌ گرایش‌ بیومواد :
ترمودینامیک‌، شیمی‌ عمومی‌، خواص‌ مواد مهندسی‌، مقدمه‌ای‌ بر کاربرد مواد مهندسی‌ در پزشکی‌، پدیده‌های‌ نفوذ، انتقال‌ جرم‌ و انتقال‌ حرارت‌، فرآیند شکل‌دهی‌ و ساخت‌ بیومتریال‌ها، پروتزهای‌ بیومتریال‌ها، کارگاه‌ آزمون‌های‌ بیولوژیکی‌، شیمی‌ آلی‌، دینامیک‌ و ارتعاشات‌ در مهندسی‌ پزشکی‌، مکانیک‌ سیالات‌، بیوشیمی‌.

با توجه به این مسئله که واحد های غیر مهندسی زیادی در این رشته وجود ندارد و بیشتر واحد ها را درس هایی از رشته های مکانیک ، برق و مواد تشکیل میدهند پس این نکته ی مهم را در نظر باید داشت که دانشجو در این رشته نیاز به پایه ی ریاضی و فیزیک قوی ای دارد تا بتواند از پس مسائل های مهندسی دروس این رشته بربیاید.

همچنین علاقه به کار در محیط هایی نظیر بیمارستان ها و کلینیک ها نیز از جمله نکته هایی است که دانشجویان باید در انتخاب رشته ی خود به آن توجه داشته باشند

گرایش بالینی

به كار گيري تكنولوژي در فرايندهاي بيماري و باليني است . متخصص اين رشته همراه با گروهي متشكل از پزشكان، پرستارها و تكنسين ها يك تيم در ماني را تشكيل مي دهند . مهندس پزشك باليني مسئول خريد، نگهداري ، تعمير، بررسي اطلاعات حياتي و… است. آنها هم چنين تجهيزات مورد نياز پزشكان و بيمارستان را در زمينه هاي خاص،طراحي يا تطبيق مي دهند. تمامي اين موارد مستلزم بهره گيري از سيستم هاي كامپيوتري، به همراه تجهيزات و نرم افزار هاي طراحي شده براي كنترل اين تجهيزات و جمع آوري اطلاعات وتجزيه و تحليل انهاست. مهندس پزشك باليني بايد همواره از آخرين تكنولوژي هاي مربوط به درمان و مراقبتهاي پزشكي بهره گيري كند.

موقعیت شغلی

از نظر بازار کار این رشته نسبت به بقیه رشته های مهندسی وضع بهتری دارد اما این به آن شرط است که در دوران دانشجویی از انواع و اقسام تجهیزات و نرم افزار های رشته به خوبی اطلاعات داشته باشید

محیط کار این رشته میتواند در دفتراداری و یا در بیمارستان به عنوان مهندس ناظر بر دستگاه فعالیت داشته باشد .

همچنین میتوان به عنوان کارشناس فروش و خرید دستگاه های تجهیزات پزشکی به فعالیت خود در این زمینه ادامه دهند .

در واقع این رشته نسبت به سایر رشته های مهندسی از وضعیت کاری بهتری در دوران رکود برخوردار است و دلیل آن نیز تعداد کم فارق التحصیلان آن و نیاز عمده کشور به مهندس پزشک میباشد

این رشته در ایران :

جالبه که بدونید توی سال 94 فقط و فقط 6 دانشگاه سراسری این رشته رو ارائه دادند و فقط دانشگاه شاهد و امیرکبیر در تهران جزو ارائه دهندگان این رشته در تهران بودند البته منظور مقطع کارشناسی این رشته است !!

این رشته جزو رشته های زیر گروه 1 به حساب می آید و ضرایب دروس تخصصی در آن به شرح زیر است :

ریاضی :4

فیزیک : 3

شیمی : 2

لازم به ذکر است که تمامی گرایش ها زیر گروه 1 محسوب میشوند

نمونه کارنامه و رتبه :

نمونه کارنامه 3 داوطلب سال 94 در سه سهمیه ی کشوری مورد بررسی قرار داده شده که معیار این کارنامه ها و انتخاب افراد ، آخرین فرد قبولی این رشته در دانشگاه صنعتی امیرکبیر تهران بوده است :

منطقه 1 : رتبه 1480

ادبيات فارسي 26.7%

عربي 76%

معارف 60%

زبان 65.4%

رياضيات 38.8%

فيزيك 61.5%

شيمي 40%

منطقه 2 : رتبه 1100

ادبيات فارسي 58.7%

عربي 48%

معارف 72%

زبان 61.4%

رياضيات 41.3%

فيزيك 56.3%

شيمي 34.3%

منطقه 3 : رتبه 530

ادبيات فارسي 44%

عربي 60%

معارف 90.7%

زبان 38.7%

رياضيات 22.9%

فيزيك 31.2%

شيمي 18.1%