معرفی رشته رشته ی دامپزشکی

معرفی رشته رشته ی دامپزشکی

رشته ی دام پزشکی یکی از شاخه های علوم پزشکی است که وظیفه ی درمان بیماری های دامی، پیشگیری از بیماری های مشترک بین انسان و دام یا خاص دام و مطالعه و تامین تغذیه ی مشترک بین دام و انسان را به عهده دارد.یک دامپزشک با تلاش در تامین بهداشت و سلامتی دام، طیور و آبزیان و مبارزه با عوامل بیماری زا، نقش بسزایی در افزایش طول عمر و بهبود سلامت دام ایفا میکند.در واقع هدف اصلی از تامین سلامت و افزایش طول عمر دام ها،افزایش بازدهی تولیدی و تغذیه ای دام است. از زاویه ای دیگر این مسآله را میتوان مدنظر داشت که یک دامپزشک با بیماری های مشترک بین انسان و دام سروکار دارد.بیماری های که چه به صورت مستقیم، از طریق تماس با دام آلوده و چه به صورت غیر مستقیم، از طریق فراورده های دامی سلامت انسان ها را تهدید میکند. یک دامپزشک با تلاش برای درمان این بیماری ها و واکسیناسیون دام ها ، بخش مهمی از سلامت جامعه و ایمنی در کودکان را تامین میکند.

مهم ترین افرادی که سلامت غذای تهیه شده از دام را تامین میکنند ،دامپزشکان هستند. زیرا نیمی از بیماری های عفونی در انسان ، منشا دامی دارد. و این دامپزشکانند که با تامین سلامت دام، سلامت جامعه را هم تضمین میکنند.لازم به ذکر است که بیش از 80% عومل بیوتروریسم از عوامل عفونی بیماری زای دامی نشات میگیرد.در این مورد دامپزشکان با اتخاذ برنامه ی پیشگیرانه نقش مهمی در کنترل این عوامل و مقابله با آنها ایفا می نمایند.البته امروزه رویکرد جدیدی به نام سلامت واحد اتخاذ شده است که اولویت دهی امور دامپزشکان را به پیشگیری اختصاص میدهد ودرمان در اولویت دوم واقع میشود.

متاسفانه امروزه دید جامعه نسبت به دامپزشکی مناسب نیست و حتی مورد تمسخرافراد تحصیل کرده واقع میشود. و این نشانه ی بی کفایتی و ضعف دستگاه های مسؤول در اطلاع رسانی از این حرفه است. از کشف باکتری سالمونلا تا پروژه ی درمانی زخم پای دیابتی و کشف واکسن برای فلج اطفال همه مرهون تلاش بی وقفه ی دامپزشکان روی کیس های دامی بوده است. واین مسأله از اینجا نشات میگیرد که آزمایش روی دام محدودیت کار با انسان ها را ندارد و به علاوه یک دامپزشک دید وسیع تری نسبت به حیوانات دارد و میتواند روی حیوانات تحقیقات گسترده تری انجام دهد.

تاریخچه ی رشته ی دامپزشکی در ایران

در سال 1304 با همه گیری طاعون گاوی در ایران و به بار آوردن تلفات جانی قابل ملاحظه، وزارت کشاورزی اداره ی دفع آفات حیوانی را تاسیس کرد که تحت نظارت موسسه ی پاستور بود. درسال 1311 ابتدا مدرسه ی دامپزشکی و بعد دانشکده ی دامپزشکی تاسیس گردید وضمیمه ی دانشگاه تهران گشت. در سال 1314 با توجه به اهمیت کنترل بیماری های دامی و کنترل بهداشتی فراورده های دامی،قانون تفتیش صحت حیوانات تصویب شد و اداره ی کل دامپزشکی جایگزین موسسه ی دفع آفات حیوانی گردید.

در سال 1324 ، آیین نامه ی بازرسی مواد خوراکی مورد تصویب قرار گرفت و در سال 1325 ،بنگاه کل امور دام شامل دو اداره ی دامپروری و دامپزشکی تاسیس شد.

تلفات سنگین بروز طاعون گاوی در سال 1348، دلیلی برای گسترش دامداری های صنعتی و بازنگری در وظایف سازمان دامپزشکی شد. در سال 1368،سازمان دامپزشکی وشبکه های آن در استان ها، از وزارت کشاورزی جدا و به وزارت جهاد سازندگی پیوست.

دروس تحصیلی رشته ی دامپزشکی

رشته ی دامپزشکی در دو مقطع کاردانی و دکترای حرفه ای ارایه میگردد.طول دوره ی کاردانی این رشته 2 سال و دوره ی دکترای حرفه ای 6 تا 7 سال است. تعداد واحد های این رشته در مقطع دکترای حرفه ای،220 واحد است . دروس این رشته ی تحصیلی را میتوان به دو بخش علوم پایه و اصلی و علوم تخصصی تقسیم بندی کرد:

که دروس پایه شامل مواردی همچون:جانور شناسی عمومی، ژنتیک حیوانی،فیزیولوژی ، بیوشیمی و فیزیک پزشکی ،تغذیه اختصاصی دام و طیور، اصول تغذیه دام،فارماکولوژی،سم شناسی،بهداشت و پرورش طیور،تکثیر و پرورش ماهی و اصول کالبد شکافی و … است.

و دروس تخصصی شامل: مامایی دامپزشکی، بیماری های متابولیک دام، بیماری های درونی دام های بزرگ،بیماری های تولید مثل دام،بیماری های مشترک دام و انسان،بیماری های ماهی های کوچک،کنترل کیفی بهداشت مواد غذایی، جراحی عمومی دام و مسمومیت های دام و … است.

مهارت های لازم برای تحصیل در رشته ی دامپزشکی

منابع آموزشی این رشته ی تحصیلی ،معمولا ترجمه نشده و به زبان انگلیسی هستند بنابراین تسلط بر زبان انگلیسی لازمه موفقیت به خصوص در زمینه ی تحقیق و پژوهش است. همچنین قدرت تجزیه و تحلیل بالاو تسلط کامل بر زیست شناسی در این رشته ضروری است. اما نکته ی قابل توجه این است که قدرت بدنی در همه بخش های دامپزشکی ضروری نیست. بنابراین، مشکلی برای اشتغال خانم ها در این رشته در بخش هایی نظیر تولید واکسن و بررسی کیفیت مواد غذایی وجود ندارد.

مهم ترین فاکتور در انتخاب این رشته، علاقه به سلامتی حیوانات است .در غیر این صورت در این رشته موفقیت کسب نمیشود. یک دامپزشک باید توانایی کار در ساعات طولانی و نامنظم را داشته باشد. زیرا گاهی نیاز است برای حل بحران در یک دامداری ساعت ها سرپا بایستد. هم چنین باید با صاحب حیوانات با ملایمت و به درستی برخورد کند ، زیرا در اغلب شرایط صاحب حیوان وابستگی زایادی به حیوان خود دارد. یک دامپزشک نظیر یک پزشک باید قدرت تشخیصی و تصمیم گیری خوبی داشته باشد تا بتواند از مهارت های درمانی حیوانات ، حداکثر استفاده را ببرد.

فرصت های شغلی و تحصیلی رشته ی دامپزشکی

همانطور که ذکر شد این رشته در مقاطع کاردانی و دکترای حرفه ای دانشجو میپذیرد. این رشته ، مشابهت زیادی به رشته ی پزشکی دارد.بنابراین فارغ التحصیلان میتوانند حتی در دوره های تخصصی پزشکی نظیر ایمونواوژی ،ویروس شناسی و … مشارکت کنند و حتی گروهی از کار های پژوهشی این رشته را بر عهده گیرد. البته یک دامپزشک ، مجاز به دخالت در امور پزشکی به عنوان یک پزشک نیست.

فارغ التحصیلان میتوانند به اشتغال در یکی از مراکز زیر بپردازند:

سازمان دامپزشکی، موسسه ی تحقیقات و تولید واکسن، واحد های دامپروری خصوصی و دولتی، شرکت های تولید فراورده های دامی، آزمایشگاه های تشخیص بیماری های دامی و انسانی، شرکت تولید دارو های دامپزشکی،تدریس در دانشکده های دامپزشکی، تاسیس مطب های دامپزشکی خصوصی و به عنوان ناظر در کشتارگاه های دامی.

رشته ی دامپزشکی و کنکور سراسری

این رشته جزء زیر گروه 1 رشته های علوم تجربی است.بنابراین ضرایب دروس اختصاصی برای آن به شرح زیر است:

زمین شناسی———>صفر

زیست شناسی ——–>4

شیمی—————–>3

فیزیک—————->2

ریاضیات————–>2

قابل ذکر است تمام دروس فوق اختصاصی بوده و ضرایب همه در 3 ضرب میشود.

چارک پایین رتبه ی کشوری برای قبولی در رشته ی دامپزشکی دانشگاه تهران در سال گذشته 6700 بوده است.

چارک پایین حداکثر رتبه ی کشوری برای قبولی در رشته ی دامپزشکی در کشور 37000 در دانشگاه سمنان-شبانه و 16500 در دانشگاه لرستان-روزانه بوده است.

درصد های مورد نیاز برای قبولی در رشته ی دامپزشکی

حدود درصد های مورد نیاز برای قبولی رشته ی دامپزشکی دانشگاه تهران:

ادبيات فارسي عربي معارف زبان زمين شناسي ریاضی زيست شناسي فيزيك شيمي

60% 40% 60% 40% 10% 50% 70% 50% 50%

حدود حداقل درصدهای مورد نیاز برای قبولی رشته ی دامپزشکی در دانشگاه لرستان-روزانه:

ادبيات فارسي عربي معارف زبان زمين شناسي ریاضی زيست شناسي فيزيك شيمي

50% 30% 50% 20% 10% 40% 60% 30% 40%